editor
अभय शुक्ल/वाराणसी। मुख्यमन्त्री पुष्करसिंह धामी इत्यनेन ऋषिकेशनगरे आयोजिते ‘सरस आजीविकामेला’ इत्यत्र राष्ट्रियग्रामीण आजीविका मिशनस्य सीएलएफ-सङ्घस्य कृते ?१.२० कोटि रूप्यकाणां १२ आर्थिकक्रियाकलापानाम् उद्घाटनं कृतम्। सः १ कोटिरूप्यकाणां प्रस्ताविता आर्थिक क्रियाकलापैः सह अन्येषां १० सीएलएफ-सङ्घटना नाम् आधारशिला अपि अस्थापयत्। अस्मिन् अवसरे सः राइजिंग टिहरी–फिजिक्स वाला ऑनलाइन कोचिंग् क्लास् इत्यस्य अपि उद्घाटनं कृतवान्। अयं प्रशिक्षणवर्गः युवानः स्वग्रामेषु स्थित्वा इत्यादीनां प्रवेशपरीक्षायाः सज्जतां कर्तुं समर्थाः भविष्यन्ति। मुख्यमन्त्री पुष्करसिंह धामी इत्यनेन मेले ‘ग्रामोथान परियोजना’ इत्यस्य अन्तर्गतं ग्रामीणविकासविभागेन जिलाप्रशासनेन च कृतानां उपक्रमानाम् प्रशंसा कृता।
स्वसहायतासमूहान् ग्रामीणोद्यमिनान् च सम्बोधयन् मुख्यमन्त्री अवदत् यत् अस्माकं ग्राम्यक्षेत्राणां समृद्धानां सांस्कृतिकपरम्पराणां, कौशलस्य, उद्यम शीलतायाः च प्रदर्शनार्थं अयं मेला अद्वितीयः प्रयासः अस्ति। आजीविकामेला न केवलं स्थानीयोत्पादानाम् एकं मञ्चं प्रदास्यन्ति, अपितु प्रधानमन्त्री नरेन्द्रमोदी इत्यस्य आत्मनिर्भरभारत, वोकल फ़ॉर् लोकल इत्यादीनां अभियानानां कार्यान्वयनार्थं अपि महत्त्वपूर्णं सिद्धं भवति। देशी-उत्पादानाम् स्वीकरणस्य आह्वानं कुर्वन् मुख्यमन्त्री अवदत् यत् यदा वयं स्वदेशीय-उत्पादानाम् क्रयणं कुर्मः तदा एतत् केवलं वस्तु-क्रयणं न भवति, अपितु शिल्पिनां, महिला-उद्यमिषु, ग्रामीण-स्वप्नेषु च निवेशः भवति।
मुख्यमन्त्री अवदत् यत् यदा वयं स्वदेशीय पदार्थानाम् क्रयणं कुर्मः तदा केवलं वस्तुक्रयणं न भवति, अपितु अस्माकं ग्राम्यशिल्पिनां, महिलानां, उद्यमिनः च स्वप्नेषु निवेशः भवति। अतः देशी-उत्पादानाम् स्वीकरणेन न केवलं अस्माकं संस्कृतिः परम्परा च जीविता भवति, अपितु अस्माकं कृष काणां, शिल्पिनां, स्थानीय-उद्यमिनां च आजीविका अपि सुरक्षिता भवति। महिलानां कृते योजनाः आर्थिक सशक्तिकरणस्य मेरुदण्डः अभवन्।
मुख्यमन्त्री धामी उक्तवान् यत् राज्यसर्वकारः महिलानां आर्थिकसशक्तिकरणाय अनेकाः योजनाः कार्यान्विताः सन्ति। लक्षपतिदीदी योजनायाः अन्तर्गतं एतावता १.६५ लक्षं महिलाः कोटिपती अभवन्। तदतिरिक्तं मुख्य मन्त्रीसशक्त भगिनीउत्सवयोजनायाः अन्तर्गतं प्रायः २००० स्टालस्थापनद्वारा महिलाभिः प्रायः ५.५ कोटिरूप्यकाणां विपणनेन उद्यमशीलतायाः नूतनं उदाहरणं स्थापितं अस्ति। अपि च, अस्माकं सर्वकारेण प्रारब्धस्य हाउस् आफ् हिमालयस् ब्राण्ड् इत्यस्य माध्यमेन अस्माकं भगिनीभिः निर्मिताः विविधाः स्थानीयाः उत्पादाः अधुना विश्वस्य प्रत्येकं कोणे प्राप्यन्ते। ग्रामीणजीविकामिशनस्य अन्तर्गतं राज्ये ५,००,००० तः अधिकसदस्ययुक्ताः ६८,००० तः अधिकाः स्वसहायतासमूहाः स्थापिताः सन्ति, तेषु ७,५०० तः अधिकाः ग्रामसङ्गठनानि, ५३४ समूहस्तरीयसंस्थाः च स्थापिताः सन्ति
महिलाकृषकाणां आर्थिकसमर्थनस्य त्वरितता-मुख्यमन्त्री उक्तवान् यत् अस्माकं सर्वकारः महिला कृषकाणां सशक्तिकरणाय पूर्णप्रतिबद्धतापूर्वकं कार्यं कुर्वन् अस्ति। कृषिजीविका-महिला-कृषक-सशक्ति करण-योजनायाः अन्तर्गतं वयं राज्यस्य ३,००,००० तः अधिकानां महिला-कृषकाणां क्षमतां कौशलं च विकसितवन्तः। तदतिरिक्तं वयं २५०,००० कृषि-पोषण-उद्यानानि,पाकशाला-उद्यानान्चि स्थापितवन्तः, प्रायः ५०० कृषि-यन्त्र-बैज्रनि च प्रदत्तवन्तः । एतत् एव न, अस्माकं सर्वकारः राज्यस्य ५,००० तः अधिकाः महिलाकृषकाः जैविककृष्या सह सम्बद्धुं अपि कार्यं कुर्वन् अस्ति। एतैः सर्वैः प्रयत्नैः अस्माकं राज्ये महिलानां आर्थिकस्थितिः सुदृढा अभवत। अद्य स्त्रियः आत्मनिर्भरतायाः नूतनकथां लिखन्ति।
